Çin’in Doğu Türkistan’daki hak ihlallerini protesto etmek amacıyla Çin’den pamuk almayacaklarını ifade eden küresel şirketlere Pekin yönetiminden baskı geldi. Söz konusu firmalara siyasete bulaşmamaları yönünde telkinlerde bulunan Çin, ortaya konan insan hakları raporlarının da “görmezden gelinmesi” çağrısı yaptı.
Uluslararası giyim ve ayakkabı firmalarının Doğu Türkistan’daki zorla çalıştırma ve baskılara karşı Pekin yönetimiyle ticareti durdurma açıklamaları, Çin’i rahatsız etti. Söz konusu firmaların siyasi meselelere girmemeleri yönünde tehditvari bir açıklama yapan Pekin yönetimi, Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlallerinin de göz ardı edilmesi teklifini yaptı.
ULUSLARARASI MARKALAR ÇİNLİ YETKİLİLERİN HEDEFİ OLDU
İsveçli H&M, ABD’li Nike, İngiliz Burberry ve Alman Adidas markalar, Doğu Türkistan’dan pamuk başta olmak üzere ham madde almayacaklarını açıklamasının ardından Çinli yetkililerin hedefi oldu. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying, önceki gün yaptığı açıklamada “Bir şirketin ekonomik davranışını politize etmemesinin gerektiğini düşünüyorum… Bu kararda aceleci davranıp yaptırımlara dahil olmak mantıklı değil. Bu davranış, bir taşı kaldırıp bunu ayaklarınızın üzerine atmaya benziyor” ifadelerini kullandı.
ÇİN’DEN MİSİLLEME OLARAK BOYKOT ÇAĞRISI VE YAPTIRIM
Uluslararası şirketlerin art arda Çin’den ham madde almayacağını açıklamasının ardından Çin de misilleme olarak Batılı bazı kişi ve kuruluşları yaptırım listesine aldı. Öte yandan, Çin medyası da söz konusu Batılı şirketlere yönelik boykot çağrısı yaptı. Ayrıca, Çin’den pamuk alımını durdurduğunu bildiren H&M firması başta olmak üzere birçok firma, Çinli e-ticaret firmalarından çekildiğini açıkladı.
Küresel markaların Çin ile ekonomik ilişkileri durdurma kararının ardında Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere ve Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere Batı ülkelerinin, zorla çalıştırma yasağını deldiği gerekçesiyle yaptırım uygulaması yatıyor. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde öngörülen madde gereği; bir firmanın, zorla çalıştırma ve köle işçi çalıştırma uygulamasıyla üretilen malların alım satımı yaptırım kapsamına giriyor ve cezası bulunuyor.
