Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Türk Gıda Kodeksi Beslenme Beyanları Yönetmeliği Hakkında Kılavuz Taslağını kamuoyunun görüşüne sundu. Taslak, gıdaların etiket, tanıtım ve reklamında kullanılan beslenme beyanlarının doğru ve yanıltıcı olmayan şekilde tüketiciye sunulmasını amaçlıyor.
Taslağa göre, beslenme beyanı olarak yorumlanabilecek ticari markalar veya özel isimler, yönetmelikte belirtilen koşulları sağladığı sürece kullanılabilecek. Beslenme beyanı ifadelerinin yerine, anlamını değiştirmeyen ve güçlendirmeyen eşdeğer ifadeler de kullanılabilecek. Ayrıca, beslenme beyanı olarak kabul edilen görsellerin kullanımı, gıdanın ilgili beyan koşulunu karşılaması ve tüketicide endişe yaratmaması şartıyla mümkün olacak.
Besin Öğeleri ve Enerji Beyanları
Vitamin, mineral ve lif gibi besin öğeleri için "kaynak" beyanını sağlayan gıdalar için "C vitaminli", "lifli", "çinkolu" gibi ifadeler; "yüksek" beyan koşulunu sağlayan gıdalar için ise "zenginleştirilmiş lif", "C vitaminince zengin" gibi ifadeler kullanılabilecek. Enerji yönünden "azaltılmış veya daha az" beyanını karşılayan ürünlerde "light" veya "hafif" gibi ifadelerin kullanılabilmesi için etikette öncelikle "azaltılmış/daha az" beyanının bulunması gerekecek.
Doğal Beslenme Beyanları
Bir gıda, doğal bileşimindeki besin öğesi veya diğer öğe ile beslenme beyanı yapabiliyorsa, bu beyanın önüne "doğal olarak" veya "doğal" ibaresi eklenebilecek. Bu, tüketicinin ürünün doğal bileşimi hakkında net bir bilgiye sahip olmasını sağlayacak.
Karşılaştırmalı Beyanlar
Karşılaştırmalı beslenme beyanları, yalnızca aynı kategorideki ve aynı ürün adına sahip gıdalar arasında yapılabilecek. Bir besin öğesi veya enerji değeri farkı belirtilerek, karşılaştırmalı beyanlar aynı miktardaki gıda için yapılacak. Daha önce karşılaştırma yapılmış ürünler referans alınamayacak.
İlave Şeker İçermeyen Ürünler
"İlave şeker içermez/şeker ilavesiz" beyanı için gıdaya herhangi bir monosakkarit veya disakkarit eklenmemiş olmalı. Bu gıdalara, tatlandırıcı olarak sakaroz, glukoz, fruktoz, bal, mısır şurubu, meyveli şurup veya meyve suyu konsantresi gibi gıdalar eklenmeyecek. Bu beyanı karşılayan gıdaların etiketinde "doğal olarak şeker içerir" ifadesi büyük harflerle, dikkat çekici şekilde yer alacak.
Uygulama ve Sonuçlar
Yeni yönetmelik taslağı, tüketicilerin beslenme beyanları konusunda daha doğru bilgilendirilmesini ve yanıltılmasını önlemek amacıyla detaylı düzenlemeler getiriyor. Taslak, kamuoyu görüşleri alındıktan sonra nihai hale getirilecek ve yürürlüğe girecek. Bu düzenlemeler, gıda sektöründe şeffaflığı artırmayı ve tüketici güvenini sağlamayı hedefliyor.