ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, görev süresinin sonuna yaklaşırken, Türkiye'ye yapacağı ziyaret tartışma yarattı. Türkiye'de hiçbir hükümet yetkilisiyle görüşmeyecek olan ve açıklanan programında sadece İstanbul'da Fener Rum Patriği Bartholomeos ile görüşeceği bilgisi yer alan Pompeo'nun, 2022 seçimlerinde Senato için yarışacağı Kansas'taki Yunan ve evanjelist oylarını toplamayı hedeflediği ifade ediliyor.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun 13-23 Kasım tarihleri arasında yapacağı ve 7 ülkeyi kapsayan turun, İstanbul ayağıyla ilgili tartışmalar sürüyor.
Ziyaretler turuna Fransa ile başlayan ve buradaki temaslarının ardından İstanbul'a gideceği açıklanan Pompeo'nun, Türkiye'deki programında hiçbir hükümet yetkilisiyle görüşmenin yer almaması tepki çekmiş ve diplomatik teamüllere aykırı olduğu yönünde yorumlara sebebiyet vermişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın resmi açıklamasında, Pompeo'nun İstanbul'da Fener Rum Patriği Bartholomeos'la görüşeceği ve görüşmede Türkiye ve bölgedeki dini konuların masaya yatırılacağı ve ABD'nin din özgürlüklerine ilişkin güçlü duruşunun vurgulanacağı ifade edilmişti.
Pompeo'nun İstanbul ziyaretine Ankara'dan ilk tepki 10 Kasım'da Dışişleri Sözcüsü Hami Aksoy tarafından yapılan açıklamayla gelmişti. Aksoy açıklamasında, "ABD’nin önce aynaya bakması ve kendi ülkesindeki ırkçılık, İslam düşmanlığı ve nefret suçları gibi insan hakları ihlallerine gereken hassasiyeti göstermesi daha doğru olacaktır. Bu husustaki tepkimiz ABD tarafına iletilmiş ve ABD’nin öncelikli olarak bölgesel ve küresel konularda ülkelerimiz arasında işbirliğinin artırılmasına odaklanması telkin edilmiştir." ifadelerini kullanmıştı.
'TOPAL ÖRDEK' POMPEO'NUN AMACI 'OY TOPLAMAK' MI?
ABD Başkanı Donald Trump'ın seçimleri kaybetmesiyle birlikte görev süresinin sonuna yaklaşan ve 'topal ördek' konumuna düşen Pompeo'nun İstanbul'a Fener Rum Patriği ile görüşmek için yapacağı ziyarette yaklaşık bir yıldır konuşulan Senato adaylığı konusunun da etkili olmuş olabileceği değerlendiriliyor.
Uzun süredir Pompeo'nun ABD'nin en muhafazakar yapıdaki eyaletlerinden biri olan Kansas'tan Senato seçimlerine girmek istediği belirtilirken, ABD'li diplomat 2020 seçimlerinde bu kararından vazgeçmiş ve Dışişleri Bakanlığı koltuğunu bırakmak istememişti.
Trump'ın seçimleri kaybetmesinin ardından Pompeo'nun, 2022'deki seçimlerde Senato için yarışabileceği ve bunun için eyaletteki Yunan ve özellikle evanjelik oyları toplamayı hedeflediği belirtiliyor.
Pompeo'nun İstanbul'dan sonraki durağı olan Tiflis'te Gürcistan Cumhurbaşkanı ve Dışişleri Bakanı'ın yanı sıra Gürcistan Ortodoks Kilisesi Patriği ile de bir görüşme yapması bekleniyor.
ABD Dışişleri Bakanı'nın İsrail'de ise daha önce üst düzey görevlilerin bölgedeki sorunlar nedeniyle gitmedikleri Golan Tepeleri ve Batı Şeria'ya bir ziyaret düzenleyeceği ifade ediliyor.
POMPEO TÜRKİYE'YE YALNIZCA BİR KEZ GELDİ
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, görev süresi boyunca Türkiye'ye yalnızca bir ziyaret düzenledi.
Pompeo'nun Türkiye'ye gerçekleştirdiği tek ziyaret, Barış Pınarı Harekatı'nın başlamasından hemen sonra plansız bir şekilde gerçekleşmişti. ABD Başkan Yardımcısı Pence ile birlikte Ankara'ya gelen Pompeo, burada heyetlerle birlikte Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile birer görüşme gerçekleştirmişti.
Pompeo bu süreçte Yunanistan'a ise iki ayrı ziyarette bulunmuş, bunlardan sonuncusu geçtiğimiz Ekim ayında Türkiye ile Yunanistan arasındaki tansiyonun yüksek olduğu bir döneme denk gelmişti. Pompeo ayrıca geçtiğimiz Eylül ayında Kıbrıs Rum Kesimi'ne bir ziyaret düzenlemiş, Ankara bu ziyarete tepki göstererek adanın her iki tarafını da ziyaret etmeyen Pompeo'nun tarafsızlığını yitirdiğini öne sürmüştü.
Öte yandan tartışma yaratan İstanbul ziyaretiyle ilgili olarak Bloomberg'de yer alan iddiaya göre, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Pompeo'yu Ankara'ya davet ettiği, Pompeo'nun ise Çavuşoğlu'nu İstanbul'a davet ederek burada görüşmek istediği öne sürüldü.
İki tarafın planlarında son dakika değişikliği yaşanmazsa İstanbul'da bir görüşme yapılması beklenmiyor.