ABD Başkanı Joe Biden’ın Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1915 yılındaki Ermeni tehcirini "soykırım" olarak nitelemesi sonrası, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, bu ifadeyi "kabul edilemez" olarak tanımladı, Türkiye’nin önümüzdeki ay ve günlerde ABD’ye yanıt vereceğini ifade etti.
Biden’ın 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanımlaması, Türkiye’nin Rus füze savunma sistemleri S-400 alımı ve daha sonra F-35 programından çıkarılması sonrası gibi süreçlerle Türkiye-ABD arasında oluşan gerilimi tırmandıran son gelişme oldu.
Reuters haber ajansının sorularını yanıtlayan İbrahim Kalın, "Farklı şekil, tür ve derecelerde, önümüzdeki gün ve aylarda tepkimizi göstereceğiz" dedi.
Kalın, ABD’nin, Adana’daki İncirlik Hava Üssü’ne erişiminde bir kısıtlamaya gidilip gidilmeyeceği konusunda herhangi net bir açıklama yapmazken, bu adım Türkiye’nin verebileceği tepkilerin arasında yer alıyor.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Başkan Joe Biden’ın açıklamasıyla ilgili yorum ve tepkisini Pazartesi günkü kabine toplantısı sonrası yapacağını hatırlattı.
Kalın sözlerine, "Uygun olduğunu düşündüğümüz bir zamanda, bu talihsiz ve haksız açıklamayla ilgili yanıtlarımızı vermeyi sürdüreceğiz” açıklamasını da ekledi.
1915 olaylarının Ermeni soykırımı olarak tanınmasına ilişkin girişimler uzun yıllardır ABD Kongresi'nde sekteye uğradı. ABD başkanları da Türkiye'yle ilişkilerin bozulması olasılığı ve Ankara'nın yoğun lobi çalışmaları nedeniyle soykırım tanımlamasını kullanmaktan kaçındı.
2019 yılı Aralık ayında 1915 olaylarını 'soykırım' olarak tanıyan tasarı hem Temsilciler Meclisi hem Senato tarafında kabul edilmişti. Trump yönetimi ise ABD Kongresi'nde alınan kararlara katılmadıklarını, Başkan Trump'ın "kitlesel mezalim" değerlendirmesinin halen geçerli olduğunu açıklamıştı.
İbrahim Kalın, Türkiye ve ABD’nin görüş ayrılığı içinde olduğu konular konusundaki görüşmelerin daha da zorlayıcı bir hale geleceğini belirtirken, "Bundan sonra, ABD ile yürüteceğimiz her konu, bu talihsiz açıklamanın gölgesi altında olacak" dedi.
Kalın, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin de bu hafta içinde bir açıklama yapmasının beklendiğini aktardı. Uzmanlar, TBMM’nin Amerika kıtasına gelen Avrupalı göçmenlerin Amerika’daki Yerli topluluklara yaptıklarını soykırım olarak kabul etme adımı atabileceğini belirtiyor.
Alman Marshall Fonu Ankara Ofisi Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı, ABD’nin İncirlik’e erişiminin yanı sıra, Ankara’nın yanıt olarak, Suriye’nin kuzeyi ve Irak’ta ABD ile olan askeri koordinasyon iletişimlerini azaltabileceğini ya da Afgan barış görüşmelerindeki rolünü azaltma adımlarına gidebileceğini söyledi.
İbrahim Kalın, ABD’li yetkililere, Başkan Joe Biden’ın açıklamasının, herhangi bir tazminat talebi konusunda hukuki bir geçerliliği olmadığını aktardığını da sözlerine ekledi.
"Her şeyi tek bir kelimeye indirgemek ve Türkler’in, bizim Osmanlı soyumuzun soykırım faaliyetlerinde bulunduğunu söylemek, tamamen kabul edilemez" diyen Kalın bu iddiaların tarihsel doğrularla desteklenmediğini de belirtti.