Uygur Hareketi yaptığı açıklamada, başta Profesör İlham Tohti ve Dr. Gülşen Abbas olmak üzere haksız yere hapsedilen Uygurlarla ilgili olarak Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilen dönüm noktası niteliğindeki kararı memnuniyetle karşıladığını söyledi.
Karar 9 Ekim 2024 tarihinde tartışılmış ve metin bugün 540 lehte oyla ezici bir çoğunlukla kabul edilmiştir.
APP Grubu, S&D Grubu, ECR Grubu, Renew Grubu ve Verts/ALE Grubu olmak üzere beş grubun geniş mutabakatıyla önerilen karar, ÇHC’nin Tibet, Hong Kong, Makao ve Çin anakarasının yanı sıra Uygurlar ve diğer Türk etnik gruplarına yönelik insan hakları ihlallerini güçlü bir şekilde kınamaktadır. Profesör İlham Tohti, Dr. Gülşen Abbas ve keyfi olarak gözaltına alınan tüm bireylerin derhal serbest bırakılmasını talep eder.
Kabul edilen karar metni, Avrupa Birliği (AB) ve Üye Devletlerini yaptırımlar uygulamaya, suçluların iadesi anlaşmalarını askıya almaya ve sınır ötesi baskıyı ele almaya çağırarak Çin’in Uygur bölgesinde “insanlığa karşı işlediği suçlara” son vermesi çağrısında bulundu. Ayrıca AB’nin zorla çalıştırma yönetmeliğini memnuniyetle karşılamış ve tam olarak uygulanmasını vurgulayarak Çin Halk Cumhuriyeti’nde (ÇHC), özellikle de Doğu Türkistan’da faaliyet gösteren işletmelere insan hakları durum tespiti yükümlülüklerine uymaları çağrısında bulunmuştur.
Avrupa Parlamentosu (AP) Üyesi Miriam Lexmann tartışmayı açarak şunları söyledi: “Bu günlerde ÇHC kuruluşunun 75. yılını anıyor… 75 yıllık terör, baskı ve acı… İlk AB kurumu olarak bu Meclis, bu rejime yönelik naifliğimizi fark etmiş ve AB’nin totaliter rejime yönelik tutumunun değişmesinde temel bir rol oynamıştır. ÇHC] Uygurlara, Tibetlilere ve diğer etnik gruplara karşı insanlığa karşı suç işlemekte ve terör ve baskısını Çin anakarası, Hong Kong ve Makao’ya yaymaktadır. İşte bu nedenle İlham Tohti, Gülşen Abbas ve rejim tarafından hapsedilen sayısız ismin derhal serbest bırakılması çağrısında bulunmaya ve rejimi sorumlu tutmaya devam etmeliyiz.”
“Bugün Sakharov Ödülü sahibi, on yıldır Çin hapishanesinde ömür boyu hapis cezasıyla tutulan Uygur insan hakları savunucusu İlham Tohti’yi ve kız kardeşinin Çin rejiminin Uygurlara yönelik baskılarını eleştirdiği için yirmi yıla mahkum edilen Gülşan Abbas’ı saygıyla anıyoruz. Bu, Pekin’in küresel hegemonya arayışında olduğu ve insan hakları savunucularına, muhaliflere ve etnik azınlıklara karşı en sert yöntemleri kullandığı Komünist Çin’in çok acımasız bir gerçeğidir” dedi.
AP Milletvekili Erik Marquardt ise insan hakları ihlallerine son vermesi için Çin’e ekonomik olduğu kadar siyasi baskı da uygulanması gerektiğini vurguladı. Marquardt, “Bir Alman vatandaşı olarak Volkswagen gibi şirketlerin bu insan hakları ihlallerini tanıyacak konumda olmamasını büyük bir utanç olarak görüyorum” dedi.
Avrupa Parlamentosu Üyeleri Raphael Glucksmann, Lara Magoni, Rima Hassan, Sebastião R. Bugalho, Hermann Tertsch, Engin Eroglu, Catarina Vieira, Thijs Reuten, Seán Kelly ve AB’nin Bütçe ve Yönetimden sorumlu Komisyon Üyesi Johannes Hahn da önergeyi tartışarak AB’nin Uygur halkının içinde bulunduğu kötü durum karşısında derhal harekete geçmesi gerektiğini vurguladılar.
Bu kararı değerlendiren Uygur Hareketi İcra Direktörü Ruşen Abbas şunları söyledi: “Bugün, kız kardeşim Dr. Gülşen Abbas, Profesör İlham Tohti ve ÇHC’nin devam eden soykırımına maruz kalan sayısız Uygur için adalet arayışımızda önemli bir kilometre taşına işaret ediyor. Avrupa Parlamentosu bu kararı kabul ederek insan hakları ve demokrasiye olan bağlılığını göstermiştir. Ancak mücadelemiz henüz sona ermemiştir. Üye Devletler, ÇHC’nin işlediği suçların hesabının sorulmasını sağlamak ve Uygur halkının çektiği acılara son vermek için birleşmelidir.”
Uygur Hareketi yaptığı açıklamada, uluslararası toplumu, Çin hükümetini Uygur halkına karşı devam eden soykırımından sorumlu tutmak için somut adımlar atmaya yönelik çağrısını yineledi. AB Üye Devlet hükümetlerini ve yasama organlarını, Avrupa Parlamentosu örneğini izlemeye ve Çin hükümeti tarafından haksız yere hapsedilen tüm Uygurların serbest bırakılması çağrısında bulunmaya, insanlığa karşı işlenen suçların faillerine karşı anlamlı yaptırımlar uygulamaya ve Uygurların ve zulüm gören diğer insanların temel haklarını savunmaya çağırdı.
