Azerbaycan, Müslüman doğunun ilk demokratik cumhuriyeti olarak kabul edilir. 28 Mayıs 1918 tarihinde Azerbaycan Milli Şurası tarafından bağımsızlık ilan edildi. Mehmet Emin Resulzade başkanlığındaki Milli Şura, "İstiklal Bildirisi"nde ülkenin cumhuriyet sistemiyle yönetileceğini belirtti.
Bağımsız Azerbaycan, kısa sürede ekonomi, eğitim, din ve vicdan özgürlüğü alanında önemli reformlar gerçekleştirdi. Tüm yurttaşlara eşit haklar tanındı ve kadınlara seçme hakkı verildi.
Azerbaycan hükümeti, Bakü Ermeni ve Bolşevik çetelerinin işgali altında olduğu için bir süre ülkenin ikinci büyük kenti Gence'de faaliyet gösterdi.
Azerbaycan'ın bağımsızlığını ilk tanıyan Osmanlı devleti oldu. İki devlet arasında 4 Haziran 1918'de anlaşma imzalandı. Bu kapsamda dönemin Harbiye Nazırı Enver Paşa, kardeşi Nuri Paşa (Killigil) komutasında bir ordu kurarak Azerbaycan'a yardım gönderdi.
"Kafkas İslam Ordusu" ismi verilen ordu, 15 Eylül 1918'de Bakü'yü kurtardı ve hükümet buraya taşındı. Kafkas İslam Ordusu, Bakü'nün kurtuluşu için yaptığı savaşlarda 1130 şehit verdi.
