TÜRK DÜNYASI

Yozgat’ta Kırgız Türkleri, geleneklerini yaşatmaya devam ediyor

Yozgat’ın Yenifakılı ilçesinde yaşayan Kırgız Türkleri, geleneklerini canlı tutuyor. Savaş taktiği olarak kullanılan küçükbaş hayvanların arka bacaklarında bulunan dört yüzlü kemiklerin kullanıldığı ‘aşık oyunu’ oynayıp, ata binerek günün stresinden uzaklaşmaya çalışan Kırgız Türkleri, bayram sonrasında düzenleyecekleri şenliklere hazırlanıyor.

Afganistan’ın Pamir yaylasından savaş nedeniyle 1982 yılında Türkiye’ye gelen ve yaklaşık 12 yıldır Yozgat’ın Yenifakılı ilçesinde yaşamlarını sürdüren Kırgız Türkleri, atalarından kalan gelenek ve görenekleri yaşatmaya devam ediyor. Günlük yaşamlarının vazgeçilmezleri arasında yer alan ata binme ve aşık atma oyununu günlük olarak gerçekleştiren Kırgız Türkleri, günün stresini, yorgunluğunu bu şekilde atarak, evlerine rahat ve huzurlu gittiklerini söylüyor.

Kırgız Türkleri arasında ilgi gören aşık atma oyunu, küçükbaş hayvanların diz kısmında bulunan dört yüze sahip aşık denilen kemikle oynanıyor. Büyükbaş hayvanların aynı özelliğe sahip ‘enek’ adı verilen aşık kemikleri de, küçük aşıkları vurmaya yönelik atışlarda kullanılıyor. Yenifakılı ilçesinde kurdukları oyun alanında aşık atan ve 12 yaşından itibaren aşık attığını bildiren 80 yaşındaki Köçün Tarhan, “Çocukluğumdan, 12 yaşımdan beri oynuyorum. Hiç bırakmadık oyunumuzu, her yerde bu oyunumuz var. Şampiyonluklarım vardı, madalya var evde. Ankara'da şampiyon olduk, İstanbul'da şampiyon olduk. 5 kişi-5 kişi 10 kişi oynanır çoğunluk olursa, az olursa 3 kişi-3 kişi 6 kişi de oynar. Aşık kemiklerini hangisi çoğunu alırsa o yenmiş olur. Ortadaki yayda bulunan kemik aşıkları çizgiden dışarıya çıkartmaya çalışarak, oyun oynanıyor. Kim çıkaramadı bir defa, kim çıkardı iki defa vurur” dedi.

“Aşık oyunu, Orta Asya'dan gelen bir oyun”

Yenifakılı Kırgız Kültür Yardımlaşma Derneği Başkanı Gencekul Timur, aşık atma oyununun tarihi geçmişe sahip olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Yozgat Yenifakılı'da ikamet eden Kırgız Türklerindeniz. Burada 40 aile yaşamaktayız ve 230 nüfusumuz bulunmaktadır. Bizim kendi kültürel faaliyetlerimizi devam ettiriyoruz ve kendi kültürlerimizi çocuklarımıza da yaşatmak için uğraşıyoruz. Burada aşık oyunu oynuyoruz genellikle. Aşık oyunu, Orta Asya'dan gelen bir oyun. Bunun 9 çeşit oynama şekli var, burada bir çeşidini oynuyorlar. ‘Benimle aşık atamazsın’ atasözü buradan geliyor. Eskiden savaş taktiği olarak kullanıyorlarmış ama silah icat olduktan sonra oyun şekline döndürmüş. Aynı futbol takımı gibi iki takım oluşturuluyor ve dairenin içindeki aşıkların hepsini toplayan bir sıfır öne geçmiş oluyor. Bu şekilde kültürel oyunumuzu devam ettiriyoruz. Allah nasip ederse ayın 14'ünde de bizim kültürel şölenimiz var. Yozgat Yenifakılı’da kendi obamızı kuruyoruz, şu an 13 otağı çalışması devam ediyor.” (ANKA)